Gaziantep Sabah Gazetesi Hakkımızda
MİSYONUMUZ
Türkiye’nin en uzun ömürlü 11. gazetesi
Osman Tuzcu, 1946 yılında Gaziyurt Gazetesini kurdu. 1962 yılına kadar yayın hayatını sürdüren Gaziyurt Gazetesi, o tarihte kentte yayınlanmakta olan AK-YOL, CİHAN, IŞIK, YENİ GÜN gazeteleri ile birleşerek Sabah adıyla yayınlanmaya başladı.
Gazetemiz, tam 74 yıldan beri, Türkiye’nin en uzun ömürlü 11., bölge ve Gaziantep’in en eski gazetesi olarak yayın hayatını sürürmektedir
Sabah; yayın yaşamı boyunca objektif habercilik ve kamuoyunu bilgilendirme görevini en iyi şekilde yerine getirme çabasının yanında, vizyonu ve misyonu gereği kentin ekonomik ve kültürel yaşamını değiştiren ve dönüştüren, ekonomik ve kültürel hizmetlere de imza atmıştır.
Gaziantep Sanayi Odası
Bunlardan ilki, 1989 yılında Gaziantep Sanayi Odası’nın kurulmasıdır. Sabah’ın sahibi Aykut Tuzcu, Gaziantep Sanayi Odası’nın fikir babası ve kurucularından biridir. Aykut Tuzcu’nun fikir babası olması ve
Sabah’ın Gaziantep’in ekonomik kaderini ilgilendiren konuya yayınlarıyla destek vermesi yüzünden çok ağır saldırılara maruz kalınmasına rağmen, sürece kesintisiz destek verilmiştir.
Bugün Gaziantep bir sanayi şehri olarak biliniyor ve Türkiye ihracatında 6. Sırada yer alıyorsa, bunda Gaziantepli işadamının sanayici kimliğinin ön plana çıkmasını sağlayan Gaziantep Sanayi Odası’nın katkısı tartışmasızdır.
Avrupa Birliği Bilgi Bürosu
Avrupa Birliği Bilgi Merkezleri’nden ilki Sabah’ın sahibi Aykut Tuzcu’nun dönemin AB Büyükelçisi Michael Lake ile kurduğu temas ve girişimleri sonucunda Gaziantep’te açıldı. Büyükelçi Michael Lake ve dönemin Ticaret Odası Başkanı Mehmet Aslan, Türkiye’nin ilk bilgi bürosunun açılışı sırasında Sabah’ın sahibi Aykut Tuzcu’ya teşekkür etti.
Bilgi Merkezleri, AB ile entegrasyon, kültürel projelerin desteklenmesi, KOBİ’lerin AB fonlarından yararlanması konusunda önemli işlevlere imza atıyor.
Zeugma Antik Kenti
2000 yılında Birecik Barajı’nın suları altında boğulmak üzere olan Zeugma Sabah’ın sahibi Aykut Tuzcu’nun geniş vizyonu ve özel girişimleri sayesinde bir anda dünyanın ilgi odağı oldu. The New York Times Türkiye Temsilcisi Stephan Kinzer’i Gaziantep’e davet ederek 2000 yıllık antik kentin The New York Times Gazetesi’nin birinci sayfasında “İkinci Pompei” diye verilmesinin ardından dünyanın ilgisi Zeugma’ya yöneldi. Zeugma, diğer antik kentlerin kazı ve kurtarma çalışmaları için de örnek bir uygulama oldu.
Zeugma ile ilgili haber ve yorumlar, Genel Yayın Yönetmeni Nurgün Balcıoğlu’na 2000 yılında iki ödül birden getirdi. İlki Sedat Simavi Vakfı’nın her yıl değişik dallarda düzenlediği yarışmanın basın dalında verilen, “Övgüye değer eser” ödülü, diğeri ise Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin düzenlediği yarışmada, “birincilik” ödülü oldu.
Karkamış Antik kenti
Sabah, sahibi Aykut Tuzcu’nun kültürel değerlere verdiği büyük önem sayesinde son yıllarda yine dünyanın en önemli arkeolojik alanlarından biri olan Karkamış Kazısı için de kamuoyunun dikkatini bu kültürel değere çekmek, yerel yönetimlerin kazıya maddi manevi destek vermesi amacıyla yayınlar yapıyor. Yerel yöneticileri teşvik ediyor. Dünyanın ilgisinin Karkamış’a çekilmesi için çaba gösteriyor.
Çağdaş ve demokrat yayın çizgisi olan Sabah, hukukun üstünlüğü ve özgürlükler konusundaki kararlı ve mücadeleci yayın anlayışı ile bilinmektedir.
*******
Basında Sabah farkı
Altın dağıtan gazete duydunuz mu hiç?
Sabah neler yaptı diye geçmiş yıllara bir göz atıldığında görülecek ki çok şey yaptı ve yapmaya devam ediyor…
Siz hiç yerel veya yaygın basında bir gazetenin en başarılı yöneticileri, sanayicileri seçip, onlara altın hediye ettiğini duydunuz mu?
1989 Yılı’nda, kentin başarılı yöneticileri, sanayicileri ve sivil toplum liderleri, Sabah tarafından düzenlenen törende Cumhuriyet Altını ile ödüllendirildi.
Şimdi geldiğimiz noktada, gazetecilerin önüne gelen sanayisi ve işadamından haraç topladığı günümüzde, Sabah’ın yaptığı şeye inanası gelmiyor insanın. Neyse ki Sabah arşivleri var da bunlar gelecek kuşaklara araştırılması gereken naif birer anı olarak kalacak.
Türkiye’nin ilk kadın Genel Yayın Yönetmeni
1989 Yılı’nda Türkiye’de yaygın ve yerel basında hiç kadın yönetici yokken, Sabah Gazetesi, Genel Yayın Yönetmenliği’ne Nurgün Balcıoğlu’nu getirdi. Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi mezunu olan ve mastırını “Eğitim Yönetimi ve Denetimi” üzerine Gaziantep Üniversitesi’nde yapan Balcıoğlu, 33 yıldan beri gazetenin başında. Gazete aynı zamanda, yönetimde ve muhabir kadrosunda yerel basında ilk kez İletişim Fakültesi mezunlarını istihdam etti.
Nurgün Balcıoğlu, Türkiye’nin gazete yöneticisi ilk kadın olması nedeniyle 1991 yılında ABD’ye davet edilerek, bir ay boyunca değişik eyaletlerde ağırlandı.
Balcıoğlu hala (2017) Gaziantep’in ulusal ve uluslararası ödül kazanan ilk ve tek gazetecisi.
Gaziantep’in ilk renkli fotoğraf laboratuarı
Gaziantep’teki ilk renkli fotoğraf laboratuarını 1984 yılında Sabah Gazetesi açtı. Gaziantep’te o tarihte renkli fotoğraf tabı yapılamıyordu. Çekilen renkli filmler, İstanbul veya Kıbrıs’a gönderiliyor ve en az 15 gün sonra dönüyordu. Bu ihtiyacı gören Sabah yönetimi Gaziantep’te Agfa makineleri ile o zamanın en modern laboratuarlarından birini kurdu.
Bir yıl sonra Agfa tarafından dünya çapında yapılan kalite yarışmasında, Arjantin’den sonra ikinci laboratuar oldu. O dönemde verilen filmin aynı gün içerisinde tab edilmesi çok ileri bir teknolojiyi gerektiriyordu. Gaziyurt Renkli Fotoğraf Laboratuarı, son derece şık dekore edilmiş bir mekanda hizmet veriyordu. Ancak birkaç yıl sonra daha ucuz makinelerle laboratuarlar açılması, Suriye’den ucuz ve gümrüksüz fotoğraf kağıdı getirilmesi üzerine ortaya çıkan haksız rekabet koşulları, Gaziyurt Fotoğraf Laboratuarı’nın da sonu oldu.
Okurlarına kitap dağıtan ilk gazete
*Sabah yerel basında ilk kez okurlarına kitap hediye etti. Dönemin en popüler kitapları “Köpek balıkları ile dansetmek” ve Emin Çölaşan’ın “Yalçın nereye koşuyor” kitabı, George Orwell’in 1984 ve Megatrends 2000 Sabah abonelerine armağan edildi. Sabah, okurlarına kitap armağanı hizmetini, uzun yıllar Gaziantep ile ilgili yazılan özel kitaplarla devam etti.
Gaziantepli’nin kütüphanesini zenginleştirdik
Gaziantep’in yüzleri, Atatürk Gaziantep’te, Olaylarla Antep Savaşı, Celal Doğan, siyasette bir marka, Gaziantep Halk Bilgisi Derlemeleri, Gaziantep Kitabeleri, Gaziantep’te Sanat ve Ticaret Dalları, Hasip Dürri, Mütercim Asım, Antep Ağzı, Miladi 16. Hicri X. Asır’da Antep, Abdulkadir Konukoğlu, Gaziantep Kitabeleri, Gaziantep Büyükleri, Türk Verdünü Gaziantep, Editörden… Tüm bu kitaplar, Sabah Gazetesi’nin Gaziantepliler’in kütüphanelerine kazandırdığı her biri birbirinden değerli eserler. Kitapların birçoğu Sabah okurlarına belirli dönemlerde armağan olarak dağıtıldı.
Romalılar nasıl geri döndü?
İtalyanca, Fransızca ve Arapça dergi
Sabah Gazetesi, gazetecilik görevini yürütürken, kentin ekonomik, sosyal ve kültürel hayatına katkıda bulunmayı hiçbir dönemde gözardı etmedi. 1989 yılında İtalyan işadamlarının Gaziantep’i ziyareti nedeniyle Sabah’a ek olarak İtalyanca bir gazete çıkardık. Gazetenin başlığına Zeugma’nın bir Roma kenti olmasından ilham alarak “Tornano I Romani/Romalılar geri döndü” diye ironik bir başlık atmıştık. Çok sükse yaptı İtalyanca Gazete. Zira kente gelen İtalyan işadamları sabah’ın eki sayesinde Gaziantepli sanayici ile daha kolay irtibat kurma imkanı buldu.
Sonra Fransız işadamları geldi Antep’e ve Sabah bu kez da Fransızca bir ek çıkararak, Fransız işadamlarına Gaziantep’i Gaziantep sanayisini tanıttı. Iraklılar’ın yoğun olarak katıldığı fuar sırasıda Arapça, AB üst düzey yöneticilerinin katıldığı toplantıda da İngilizce gazete yayınlayarak kentin ekonomik ve sosyal yaşamına, geleceğine katkıda bulunuldu.
Yerel basında ilk kez seçim anketi
Sabah, 1989 yerel seçimleri öncesinde yerel basında bir ilki gerçekleştirerek, CHP’nin önseçimi öncesinde, oy kullanacak tüm CHP’li delegelere birebir anket formu ile pullu yanıt zarfı göndererek, belediye başkan adaylıklarını kimin kazanacağı konusunda anket yaptı. CHP’li delegeler ankete olağanüstü ilgi gösterdi. Sabah’ın anketi yüzdeyüz başarılı oldu, önseçim öncesinde CHP’den kimlerin önseçimi kazanacağını okurlarımız öğrendi.
Büyükelçi Sabah ofisinde basın toplantısı düzenledi
Yerel basında ilk kez yabancı bir ülkenin büyükelçisi, yerel bir gazetenin ofisinde basın toplantısı düzenledi. ABD Büyükelçisi Robert W. Pearson, Sabah Gazetesi’nin o zaman Maarif Kavşağı’nda bulunan ofisinde basın toplantısı düzenledi. Toplantıya katılan dönemin Zaman Gazetesi muhabiri, büyükelçiye, “Neden basın toplantınızı burada düzenliyorsunuz” diye sordu. Büyükelçinin yanıtı aynen şöyle oldu: “Amerika’da yerel basın çok önemlidir. Ben de basın toplantısını Gaziantep’teki en önemli yerde düzenliyorum.”
Gaziantep basınında ilk kez alınan ödüller
Sabah, Gaziantep basınında Türkiye’nin en önemli basın ödüllerini kazanan ilk gazete oldu. Genel Yayın Yönetmeni Nurgün Balcıoğlu, 2000 yılında Sedat Simavi Vakfı’nın her yıl değişik dallarda düzenlediği yarışmanın basın dalında verilen, “Övgüye değer eser” ödülünü ve Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin düzenlediği yarışmada, “birincilik” ödülünü aldı.
Associated Press’e abone olan tek gazete
Associated Press gibi dünyanın en eski ve saygın haber ajansına abone olan ilk ve tek yerel gazete Sabah olmuştur. Associated Press yöneticileri, Anadolu’nun bir kentindeki yerel gazetenin dünya çapındaki bir ajansa abone olmak istemesini heyecanla karşılamış, Sabah’a özel abonelik bedeli saptamıştır.
Associated Press, teknolojinin kısıtlı olduğu yıllarda Sabah’ın gazete ofisine özel çanak ve sistem kurarak, ajansın haber ve fotolarının günün 24 saati Sabah ekranına akmasını sağlamıştır. Sabah, yaşanan ekonomik krizler ve dolar kurundaki aşırı dalgalanmalar üzerine, Associated Press aboneliğini sona erdirmek zorunda kalmıştır.
ANKA’nın tek yerel abonesi
Türkiye’nin en önemli haber ajanslarının başında gelen ANKA’ya abone olan ilk ve tek yerel gazete yine Sabah olmuştur.
Sabah’ın okurlarına kaliteli ekonomi ve dünya haberleri sunma arzusunu ile başlatmış olduğu ANKA aboneliği uzun yıllardan beri devam etmektedir.
Elektronik dizgi ve renk ayırımı sistemini getiren ilk gazete...
1990’lı yıllarda Gaziantep’te henüz renkli gazete çıkarmak mümkün değilken, Sabah bölgeye ilk renk ayırım sistemini getirdi. Bu sistem o zamanın dünyanın en iyi renk ayırım cihazı olan İngiliz Crossfield marka renk ayırım cihazı Sabah için çalıştı. Sabah, bölgede ve Gaziantep’te ilk kez renkli yayınlanan gazete oldu.
Bölgeye ilk web ofset baskı tesisi kuruldu
1995’te renk ayırım cihazı ile birlikte Sabah, veb ofset baskı tesisinde basılmaya başlandı. Veb ofset baskı sistemi kurulunca, aklımıza Gaziantepliler’e bir de çok sayfalı, bol resimli ucuz gazete sunma fikri geldi. Sabah 50 kuruş iken, ‘Vatandaş’ 25 bin adet basılıp, Gaziantep’in en ücra köşelerine ulaşacak ve 10 kuruşa satılacak bu gazete sayesinde Gaziantep’te gazete okuma oranını yükseltecektik güya...
Ayrı bir ekip kurup, yeni gazete için kolları sıvadık. Günde 25 bin adet basan Vatandaş Gazetesi bir ay boyunca sudan ucuza okuyucuya sunuldu.
Bir ay boyunca gösterilen özel çaba sonucunda gördük ki, yanlış yoldayız. Vatandaşa daha yakın olmak için bir ay boyunca yaptığımız harcamaları zarar hanemize yazarak kötü bir tecrübe yaşamış olduk. Çünkü bu kentte gazete okumak, hiçbir zaman vatandaşın önceliği olmamıştı, halen de olmadı.
Zeugma Dergisi
Zeugma olayından sonra, kentin kültürel zenginliğini okurlara daha kapsamlı iletebilmek amacıyla aylık bir dergi çıkarmaya karar verdik. Derginin adı zaten hazırdı, Zeugma. 7 ay boyunca birbirinden ilginç konuların ve ünlü yazarların yer aldığı bir dergi çıkardık. Bu dergilerden birinin manşetinde Gaziantep’te Cenup Yıldızı adı ile kurulan Mason Derneği vardı ve bu konu daha önce Gaziantep basınında hiç dile getirilmemiş olduğu için, Gaziantep’te bir Mason locası olduğu da bilinmiyordu.
Dergi olağanüstü güzeldi, biz de inanılmaz zevk alıyorduk dergiyi çıkarırken ama, ne yazık ki dergi de aynen gazete gibi para yiyordu. 7 Sayıdan sonra yayınına son vermek zorunda kaldığımız Zeugma Dergisi içimizde bir ukde olarak kaldı. Zeugma Dergileri, yerelden evrenselliği uzanan yayın çizgisi ile Türkiye genelinde çıkarılmış olan en kaliteli dergi vasfını uzun yıllar koruyacaktır.
Mozart’ın 250. Doğum yıldönümü tüm dünya ile Sabah’ta da kutlandı
Sabah, yerelden evrensele uzanan çizgisini her zaman korudu. 2006 Yılı tüm dünyada Mozart’ın 250. Doğum günü olarak kullanırken, Sabah da bir yıl boyunca logosuna Mozart’ın 250. Doğum günü logosunu koyarak, bu kutlamalara katıldı. Zeugma Dergisi’nin bir sayısı da Mozart’a ayrıldı.
*****
SABAH'IN VİZYONU
Sabah’ın özeti….
Sabah, önümüzdeki 2 Şubat’ta 72 yaşayacak.
Türkiye gibi ülkelerde kurumların uzun ömürlü olmasının zorluğu dikkate alındığında, Sabah’ın bu yıllara ulaşmış olmasını iyi değerlendirmek gerektiğini düşünüyorum.
Sabah’ın kurulduğu günden bu yana, kente yaptığı hizmetler, kentte önemli dengelerin sağlanmasında oynadığı aktif rol, hemen her dönemde kendini hissettirmiş, Sabah’ın olaylara ve gelişmelere yönelik aldığı tavır, yayın politikası, okurları tarafından her zaman tasvip görmüştür.
Zaman içerisinde Sabah; bu kentin en önemli mihenk taşlarından biri olmuştur.
Batıda, Amerika’da Avrupa’da yayın organları aile geleneği olan kurumlar tarafından yönetilirken, Türkiye’de aile geleneğinden gelen gazete sayısı pek fazla değildir. Dünyanın, Ortadoğu’nun, Türkiye’nin, bölgenin en önemli kenti olarak değerlendirdiğim Gaziantep’te, aile geleneği olan 72 yıllık, köklü, güvenilir bir kurumu, kent ve bölge açısından, özel bir ayrıcalık diye nitelendiriyorum.
Bu gazetenin arşivi, yalnızca günlük haberleri içermiyor. Haberler ve yorumlarla kentin, bölgenin, ülkenin ekonomik, sosyal ve siyasal yaşamı detaylandırılarak, adeta bir kent hafızası oluşturuluyor tam 72 yıldan beri. Bu hafıza, bölgenin ve kentin dokusunun anlaşılmasında son derece önemli, bulunmaz ve eşsiz bir kaynak.
Kentte kaç tane kurumun arkasında 70 yılı aşkın bir geçmiş ve bu 70 yıl boyunca günü gününe kayda geçirilmiş bir tarih bulabilirsiniz?
Sabah:
Türkiye’nin en eski yerel gazetelerinden biridir.
Türkiye’nin en etkili gazetelerinden biridir.
Tarihtir, kültürdür, sanattır.
Çevrecidir, hayvan severdir, doğa aşığıdır.
Sivil toplumdur, katılımcılıktır, demokrasidir.
Yatırım, üretim ve istihdamdır.
Hukukun üstünlüğüdür.
Kadın haklarıdır, çocuk haklarıdır.
Gaziantep’in hafızasıdır, geleceğidir.
Bir gazetecilik okuludur.
Gaziantep’in hafızasıdır”
Önce Gaziyurt (1946), ardından Sabah Gazetesi’nin kurulduğu (1962) yıllarından bugüne geçen zamanı ve mesleki açıdan gelinen noktayı değerlendirdiğimizde, ne yazık ki gazeteciliğin özellikle son yıllarda itibar kaybettiğine tanık olmanın üzüntüsünü yaşıyoruz. Babamın döneminde gazete ve gazetecinin kentteki ağırlığı ile şimdiyi karşılaştırmak bile geçmişe çok büyük saygısızlık olur diye düşünüyorum.
ANAP kurulduğunda partinin ileri gelenleri toplanıp, babamın, Osman Tuzcu’nun yanına geliyorlar. Ne yapalım, ne önerirsiniz diye görüş alış-verişinde bulunmaya… Vehbi Dinçerler diyor ki, “Özal’a Osman Bey’in düşüncelerinden bahsettim, çok etkilendi, tanışmak istedi…”
Biz, babamdan önce de, sonra da yaşadığımız şehre, ülkeye hizmet etmek için evrensel gazetecilik saikiyle bu mesleği icra ettik. Babam Sabah’a 40 yılını verdi. Nurgün Balcıoğlu da son 30 senesini. İkisi de ilkeli ve cesur gazeteciler olarak Sabah’ı hep ileri taşıyarak, saygın ve onurlu yerini korudular, bugünlere getirdiler.
Nurgün Balcıoğlu, Türkiye’nin ilk kadın genel yayın yönetmeni aynı zamanda. Yıllar once Sabah’ın logosunun üzerine, “Türkiye’nin en kaliteli yerel gazetesi” yazarak, çıtayı her zaman yüksek tutmak için çırpındı.
Ben de bundan tam 28 yıl önce, radikal bir kararla gazetenin yönetimini gazetecilik eğitimi almış, yüksek lisans yapmış, mesleğini seven bir kadına bırakırken hiç tereddüt etmedim. Yıllar bana yanılmadığımı gösterdi.
Bugün iyi bir grafiker 8 veya12 sayfalık bir gazeteyi tek başına 4-5 saatte baskıya hazırlarken 30-40 yıl önce bunu üç vardiyada 30 adam yapıyordu!
Gazeteye bir siyah-beyaz resim basabilmek için teknolojiye servet yatırmak gerekiyordu. Bunu yaptık! Arkasından o resmi, renkli basabilmek için yapılan yatırım ile bugün 10 daire satın alınabilirdi. Bu yatırım 8-9 sene gibi çok kısa bir süre sonra hurdacıya 20 dolara satıldı.
Bugün gazetelerin mutfağında çok az insan çalışıyor.
Editoryal bölümün de anlatılmaya muhtaç durumu var.
Eskiden gazeteler bütün haberlerini kendi muhabirleri aracılığı ile toplardı. Bugün öyle değil!
Ajanslar var. Bunlardan haber satın alabiliyorsunuz. En ücra köşelere muhabirinizi göndereceğinize, ajanstan haberleri satın almak haliyle çok daha ekonomik. Ancak, aynı haberler diğer gazetelere de satıldığı için gazeteler benzer haberlerle çıkıyor, epey bir süredir.
İyi gazete ile kötüyü ayırt etmek için gazetelerin haberlerini veriş biçimine bakmak gerekiyor. Ayrıca, gazeteyi ayrıcalıklı yapan başka bir unsur ise yazarlarıdır.
Ben gazetecilik eğitimi almadım. Amerikan Koleji mezunu olmam, yüksek öğrenimimi İngiltere ve Almanya’da yapmam nedeniyle iyi konuşabildiğim yabancı lisanlar beni hem cemiyetin önüne taşıdı, hem de bu mesleği profesyonelce icra edenlere yardımcı olmama neden oldu. Bilgi birikimimi, tecrübelerimi, öngörülerimi yıllardır Sabah aracılığı ile kente hizmet amacı ile kullandım.
Aykut Tuzcu’nun 2017 yılında Sabah’ın 72. Yıl albümü için kaleme aldığı yazıyı anısına derin saygı ve özlemle paylaşıyoruz.