ANASAYFA arrow right Ekonomi

Yaşanılan ekonomik kriz, 2001 krizinden çok daha derin ve kötü

Yaşanılan ekonomik kriz, 2001 krizinden çok daha derin ve kötü
YAYINLAMA: 19 Ekim 2021 / 21.09
GÜNCELLEME: 19 Ekim 2021 / 21.09
Dolar son yılların rekor kırdı. Yeni haftaya 9 lira ile başlayan dolar şu anda 9,32 liraya gördü. Dolardaki yükseliş esnaf tedirgin ve endişeye sevk etmeye başladı.

Koronavirüs salgını nedeniyle çok zor günler geçiren küçük esnaf, doların yükselmesinde de olumsuz etkilendi. Alınan ürün ve malzemeyi yerine koyamayan esnaf elindeki sermayeyi de eritmeye başladı. Piyasada nakit paranın dönmediği, vadeli satışların kalmadığı, dolayısıyla ülkede küçük esnaf yani orta direğin yok olduğunun altı çizildi, yaşanılan ekonomik krizin 2001 krizinden daha derin ve kötü olduğu vurgulandı.

Doların aşırı yükselmesi esnafın şartellerini kapattı
Söylemez Pasajı Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Azak, doların aşırı yükselmesinin esnafın şartellerini kapattığını ifade etti, Büyükpasaj Yönetim Kurulu Başkanı ve Gaziantep Turistik Eşya Satıcıları Odası Başkanı Hüseyin Yaz, yaşanan şu dönemin 2001 krizinde bile yaşanmadığına dikkat çekti.
Doların artması hem esnafı hem de vatandaşı mağdur ediyor
Doların artmasının piyasaları tedirgin ettiğini açıklayan Büyükpasaj Yönetim Kurulu Başkanı ve Gaziantep Turistik Eşya Satıcıları Odası Başkanı Hüseyin Yaz, vadeli satışların bittiğini, nakit paranın piyasada azaldığının altını çizdi. “Doların artması hem esnafı hem de vatandaşı mağdur ediyor. Doların yükselmesini durdurmak için fabrikalar kurup üretim yapmak, sanayiyi ve tarımı geliştirmek lazım. Döviz kuru yüksek olduğundan yaşanan devalüasyonu hiç kimse fark etmiyor” açıklamasını yaptı.
Bankaya borcu olmayan esnaf ve vatandaş yok
Ülkede orta direk diye bir kavramın kalmadığına vurgu yapan Yaz, “İnsanlar ya zengin ya ç fakir. Bunun ortası yok, kalmadı. 40 liraya aldığımız bir kumaşın metresi 100 liraya yükselmiş. 26 yıldan beri esnaflık yapıyorum, hayatımda bu dönem gibi başka bir dönem yaşamadık. Şu an ki dönem 2001 krizinden daha kötü. Çünkü 2001 krizinde bile çarklar dönüyordu, ancak şimdi dönmüyor. Çünkü insanlar ve esnaf kredinin altında boğuldu ve bankaya borcu olmayan esnaf ve vatandaş yok. Biz, dolarla mı, salgınla mı yoksa geçim derdi ile mi mücadele edeceğiz?” diye sordu.
Esnaf olarak endişe ile olanları izliyoruz
Esnafın iş yapamadığını, alışverişlerin durduğunu, hiç kimsenin önünü göremediğini belirten Azak, “Ne olacağını merakla bekliyoruz. Her sabah uyandığımızda bir şeye zam geliyor. Yani her gün zam geliyor, durum çok kritik. Esnaf olarak endişe ile olanları izliyoruz. Çünkü doların yükselmesi işleri durduracak noktaya getirdi. Esnaf sadece dükkânı açıyor. Gelen giden dostlarıyla sadece çay içiyor, akşam da eli boş eve gidiyor” dedi.
Dolar yükselmeye devam ederse esnaf kepenk kapatır
Başkan Azak, doların yükselmesinin A’dan Z’ye her şeyi etkilediğini sözlerine ekledi. “Ülkemizde her şey dolara bağlı. Dolarla maaş alınmıyor ama tüm ürünlerin ham maddesi dolarla geliyor. Ürünleri TL ile satıyoruz ancak bu ürünleri dolarla alıyoruz. Ürünler dolar ile geldiğinden bugün sattığımızı yarın alamıyoruz. Dolayısıyla küçük esnaf çok büyük zarar içerisinde. Olanları endişe içerisinde izliyoruz ve devletin bir an önce müdahale etmesi gerekiyor. Yoksa dolar bu şekilde yükselmeye devam ederse esnaf kepenk kapatır” uyarısında bulundu.
Vakalar artıyor, dolar artıyor artık bocalıyoruz
Siftah yapamayan küçük esnafın ayakta kalma mücadelesi verdiğini aktaran Azak, “Bir haftadır siftah yapmadım diyen esnafları duymaya başladık. Küçük esnaf mutsuz. Vakalar artıyor, dolar artıyor artık bocalıyoruz. Dolar yükselince piyasada nakit para kayboldu. Kimse alışveriş yapmıyor, alışveriş tamamen durdu ve piyasada tedirginlik var. Bırakın kazancı esnaf her gün zarar ediyor” ifadelerini kullandı.
Sadece Gaziantep’te değil, ülke genelinde hayat şartları çok zorlaştı
Esnaf Yakup Gümüş, “Sadece Gaziantep’te değil, ülke genelinde hayat şartları çok zorlaştı. Pahalanmayan hiçbir şey kalmadı. Zaten dolar yükseldiğinde A’dan Z’ye tüm ürünlere zam gelir. Ürünlerimizi dolar ile alıp TL ile satıyoruz. Geçen yıl 1000 liraya sattığımız telefonun fiyatı bin 700 liraya yükseldi. Vatandaş 1000 liraya alacağı telefonu neden bin 700 liraya alıyor? Dolar arttığı için fiyatlar yükseldi, esnaf olarak halen 50-100 lira kazanç elde ediyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Giderlerimiz her geçen gün artarken, gelirlerimizde hiçbir değişiklik yok
Gelecekten umutlu olmadıklarını daha kötü günlerin beklediğini ifade eden Gümüş, konuşmasına şu cümlelerle son verdi. “3 gün üst üste siftah yapmadan dükkân kapatıyoruz. Giderlerimiz her geçen gün artarken, gelirlerimizde hiçbir değişiklik yok. Vatandaş, yeni telefon almayı değil, kullandığı telefon arızalansa yaptıracak cebinde parası yok. Dolayısıyla vatandaşın alım gücünün düşmesi bizlere yansıyor.” Hüseyin Karataş

Yorumlar
Yorumlar
* Bu içerik ile ilgili yorum yok, ilk yorumu siz yazın, tartışalım *