Üretici zarar ediyor, batıyor, iflas ediyor

Sadece Gaziantep’te değil Türkiye’nin birçok yerinde üreticiler batıyor
Türkman, “Sadece Gaziantep’te değil Türkiye’nin birçok yerinde üreticiler batıyor. Dolaysıyla çok hızlı bir şekilde çözüm bulunması gerekiyor. Ayrıca çok hızlı bir şekilde Toprak Mahsulleri Ofisi aracılığıyla da uygun fiyata arpa verilmeli. Bunlar yapılırsa sorun çözülmüş olur yoksa insanlar batıyor. İnsanlar battığı için de tepki gösteriyorlar. Bu sorununun çözümü için yürekten konuşanlar ‘Hain, terörist, provokatör’ ilan edilmezler” dedi.
Kişi başına düşen et miktarı 14’ten 7 kilograma düştü
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre ülkemizde 57 milyon ama kendi verilerine göre 45 milyon civarında küçükbaş hayvan bulunduğunu ifade eden Türkman, “Bir tarafta üretim olurken, diğer taraftan ise tüketim devam ediyor. Bu tüketim ise daha çok kuzu ve oklu olarak yapılıyor. 2016-2017 yılına kadar Türkiye’de kişi başına kırmızı et tüketimi 13-14 kilograma kadar çıkmıştı, ancak bu rakam şu anda 6,5-7 kilograma kadar düştü” tespitini yaptı.
Son 5-6 ayda çok fazla dişi hayvan kesilmeye başlandı
Türkman, “Genelde dişi hayvan kesimi sürünün yüzde 10’u buluyordu, ama üretici para kazanamadığı ve artık zarar etmeye başladığı için son 5-6 ayda çok fazla dişi hayvan kesime gitmeye başladı. Dolaysıyla kesime gitmesi gereken kuzu ve toklu yerine dişi koyun gitti. Üreticinin elinde kuzu varsa ona halen yem verebilme kapasitesi var. Maliyetler arsa da verilen yemin karşılığı kilo olarak döner ama tokluda öyle değil. Toklu 80-90 kilogramağırlığına ulaşmışsa ona artık yem verdiğinde kilogram olarak dönüşü olmuyor ve sadece mevcut kilosunu koruyor” ifadelerini kullandı.
ESK’nın iyi niyetle yaptığı bir hamle üreticiye ciddi zarar verdi
Suriye’den 100 bin koyun gelecek iddiasına değinen Türkman, 100 bin koyun söylentilerinin üreticilerin moralini bozduğunu dile getirdi. “Üreticiler canlı hayvan ihracatı beklerken Et ve Süt Kurumu karkas et ihracatı yapacağız dedi, dolayısıyla üretecinin canlı hayvan ihracat beklentisi karşılanmadı. Ayrıca ESK geçen hafta ette indirim yapma kararı aldı. Bu çok yanlış anlaşıldı. Biz sanki ete yapılan indirime karşıyız gibi lanse edildi. Tüketicilerin uygun fiyata et almasından yanayız, lakin tüketici uygun fiyata et alacak diye ESK’nın o açıklamasından sonra kasapların eline bir koz geçti. Görüştüğüm bir birlik başkanı karkas kilogram fiyatının 13 lira başka bir il birlik başkanı ise dananın kilogramının 8 lira düştüğünü söyledi. Gaziantep’te de geçen hafta 91 liraya karkas kesimi yapılıyorken bu rakam 86 liraya düştü. Dolaysıyla ESK’nın iyi niyetle yaptığı bir hamle üreticiye ciddi zarar verdi, pazar iyice tıkandı” şeklinde konuştu.
Tıkanıklık devam ederse yarın daha farklı sorunlar ortaya çıkar
Gaziantep Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Osman Türkman, Gaziantep’in canlı hayvan ihracatının merkezi olduğunu belirtti, konuşmasını şöyle bitirdi: “Şu anda yurt dışına gidecek toplam karkas ihracatı 4 bin 940 kilogram. 5 ton bile değil. Kaybedecek bir dakikamız bile yok. Bu sorun çok kolay bir şekilde çözülebilir. Bu sorun çözülürse üretici bir nefes alır. ‘Bizim hayvanımızı alsın demiyoruz, ihracat açılsın diyoruz’. Çünkü bir tıkanıklık var. Tüketimde bir düşüş var fakat üretim devam ediyor. Bu tıkanıklığın önü açılması için ihracatın açılması gerekiyor. Eğer tıkanıklık devam ederse yarın daha farklı sorunlar ortaya çıkar.” Ali Göksular