Makina mühendisleri odası başkanı Fatih Öztosun, doğal gaz ve enerji yönetimi kongre ve sergisinde konutlarda ve sanayide gaz uygulamaları, doğal gaz temini ve tüketim politikaları, şehir içi gaz dağıtım ve proje uygulamaları esaslarının anlatıldığı kongrede, enerji politikaları ve doğal gaz sektöründeki yasal düzenlemeler ve uygulamalar paneli yapıldığını kaydetti.
Tüm bunların ışığında oluşturulan sonuç bildirgesini kamuoyu ile paylaşmak istediklerini ifade eden Öztosun, Türkiye’de enerji üretim ve tüketimine yönelik politikalar belirlenirken, ülke ve toplum çıkarlarının temel alınmadığını, uluslararası finans kuruluşlarının son yıllarda artan baskısı ve etkisinin sonuçlarının görüldüğünü savundu.
Öztosun, kamusal bir hizmet olan ve toplumsal yararın gözetilmesi gereken enerji üretimi ve tüketimi politikaları üzerine yaratılan dayatmalar sonucu oluşan değişimlerin ve gelişmelerin dikkatle irdelenmesinin zorunlu olduğunu kaydetti.
Enerji sektöründeki yabancı sermaye yatırımlarının artacağı iddiasıyla, anayasa değişikliği yapılarak, tahkimin anayasa haline getirildiğini, yap işlet devret ve yap işlet gibi finansman modelleri ve işletme hakkı devri ile, yapılan özelleştirmeler ve tahkim yasasıyla bir kamu hizmeti olan enerji alanının Danıştay’ın, dolayısıyla ulusal yargının dışına çıkarıldığını, çok uluslu şirketlerin insafına terk edildiğini, böylece enerjide iç denetim mekanizmalarının devre dışı bırakıldığını ifade eden Öztosun, şunları söyledi:
“Ülkemizde özellikle son on yıldır enerji sektöründeki deneyimli uzmanlar işlevsizleştirilmekte, hazine ve dış ticaret müsteşarlıkları arasında yetki karmaşası, çok başlıklı ve koordinasyon eksikliği devam etmektedir. 1980’li yıllarda ki planlama ve temini anlaşmalar ile 1987 yılında ilk kullanımına başlanan ve bütünüyle ithal edilen doğal gazın tüketimi 15 yıl içinde 34 kat artarak 2002 yılında 17.622 milyon metreküpe ulaşmıştır. İthal bir enerji kaynağı olan doğal gazın elektrik enerjisi tüketimi içindeki payının yükselmesi rasyonel değildir. Dünyanın diğer ülkelerinde elektrik enerjisi üretiminde doğal gazın kullanım oranı bu denli yüksek değildir. Özellikle ülkemizde var olan yerli enerji kaynaklarının kullanım oranının 1998 yılında %38 iken, 2000 yılında %33’lere düşmesi oldukça düşündürücüdür.”
Sivil toplum örgütleri göz ardı edilmemeli
Doğal gaz temin politikaları oluşturulurken, kapalı kapılar ardında gizli diplomasi ile değil ilgili tüm kesimlerin katılımıyla ulusal stratejiler belirlenerek yapılması gerektiğini, sektörle ilgili kurumların çalışmalarının şeffaf, bilginin herkese erişebilir ve kullanılabilir olması gerektiğinin altını çizen Öztosun, bildirgede yer alan önerileri şöyle sıraladı:
“Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun çalışmalarında, ilgili meslek odalarının görüş ve önerileri alınmalı, katılımları sağlanmalı. Doğal gaz ve elektrik enerjisi üretimi ve tüketimi planlamasında, politika ve öncelikler tartışılıp, yeniden belirleneceği platform oluşturulmalıdır.”
RSS