'Türkiye’de Çocuk Olmak' raporu: Yoksulluk beşikte başlıyor

CHP Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere’nin “Türkiye’de Çocuk Olmak” ismini verdiği rapor, çocuk yoksulluğu, suça sürüklenen çocuklar, çocuk işçiliği ve cinsel istismara maruz kalan çocuklar gibi gerçekleri ortaya koyuyor.

Rapora göre Türkiye’de 7 milyon 378 bin çocuk yoksulluk çekiyor ve yoksulluk beşikte başlıyor.

Örgün eğitim dışındaki çocuklar

2 milyon 939 bin çocuk örgün eğitim sisteminin dışında. Çalışmaya mahkum edilmiş çocuk işçi sayısı 720 bin. Son 10  yılda yoksulluk nedeniyle çocuk yaştayken çalışmak zorunda bırakılan 300’ü 15 yaşının altında, en az 616 çocuk işçi çalışırken yaşamını yitirdi.

Milli Eğitim Bakanlığı’nın yayımladığı örgün eğitim istatistiklerine yer verilen rapora göre 1 milyon 738 bin öğrenci de örgün eğitim sisteminin dışına çıkmış durumda.

1 milyon 201 bin çocuğun da okulda hiç kaydı bulunmuyor. 5 yaşında 219 bin, 6-9 yaş arasında 222 bin, 10-13 yaş arasında 236 bin ve 14-17 yaş arasında 524 bin çocuğun okulda hiç kaydı bulunmuyor.

Okul kaydı bulunmayan 1 milyon 201 bin çocuğa, açık öğretimdeki 1 milyon 738 bin öğrenci eklenince 2 milyon 939 bin çocuk örgün eğitim sisteminin dışında kalmış durumda.

Çocuk işçiler

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine yer verilen rapora göre 5-17 yaş grubunda ekonomik faaliyette çalışan çocuk sayısı 720 bin. Bunların 32 bini 4-11, 114 bini 12-14, 574 bini 15-17 yaş grubunda.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin (İSİG Meclisi) verilerine göre de son 10 yılda yoksulluk nedeniyle henüz çocuk yaştayken çalışmaya başlayan 300’ü 15 yaşının altında olmak üzere en az 616 çocuk işçi çalışırken yaşamını kaybetti.

Çocuklar kronik açlık nedeniyle gelişemiyor

Raporda yer verilen Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı’nın yayımladığı Açlık Haritası verileri de Türkiye genelinde 14.8 milyon kişinin yetersiz beslendiğini, Türkiye’de 5 yaş altı çocukların yüzde 1.7’sinin akut yetersiz beslenme, yüzde 6’sının ise kronik yetersiz beslenme yaşadığını ortaya koyuyor. Yetersiz beslenmenin en fazla olduğu il Şırnak.

Ayrıca, Sağlık Bakanlığı’nın Türkiye genelinde yürüttüğü ‘Türkiye’de Okul Çağı Çocuklarında Büyümenin İzlenmesi Projesi’ kapsamında yapılan araştırma sonuçları, özellikle Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yaşayan çocukların kronik açlık nedeniyle gelişemediğini ortaya koyuyor.

Araştırmaya göre kronik açlık nedeniyle Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki çocukların yüzde 3.5’i, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki çocukların ise yüzde 5.4’ü yeterli gelişemiyor.

Türkiye’de her üç çocuktan birisi yoksul

Tutdere raporda Avrupa Konseyi Sağlık ve Sürdürülebilir Kalkınma Komitesi’nin yayımladığı verilere de yer veriyor.

Buna göre Türkiye, çocuk yoksulluğu konusunda endişe veren dört ülkeden biri. Çocuk yoksulluğu açısından OECD’ye üye 41 ülke arasında yüzde 22,4 oranıyla en yüksek yoksulluk oranına sahip ikinci ülke konumunda.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının raporuna göre ekonomik yoksunluk nedeniyle korunmaya, yardıma ve bakıma muhtaç olan yani ekonomik nedenlerle ailesinin bakamadığı çocuk sayısı 2002’de 12 bin 75 iken bu sayı Ağustos 2022 itibarıyla 146 bine yükseldi.

TÜİK’in verilerinde Türkiye’de 7 milyon 378 bin çocuğun yoksulluk çektiği bilgisi yer alıyor. Yani Türkiye’deki her üç çocuktan birisi yoksul. Türkiye’de bu oranla 30 Avrupa ülkesi arasında en yüksek çocuk yoksulluğu oranına sahip ikinci ülke konumunda.

Her gün en az 195 çocuk cinsel istismara maruz kalıyor

Raporda Tutdere, Türkiye’de çocukların cinsel istismarına ilişkin suç sayısının 44 bin 880 olduğunu da aktarıyor. Reşit olmayanla cinsel ilişkiye ilişkin suç sayısı 26 bin 324, çocuğa karşı işlenen cinsel suç sayısı toplam 71 bin 124. Yani 2021’de her gün en az 195 çocuk cinsel istismara, cinsel saldırılara maruz kaldı.

2020’de 209 bin 689 olan suça sürüklenen çocuk sayısı da 2021’de 228 bin 895’e yükseldi.

Ceza infaz kurumuna hükümlü statüsünde giriş kaydı olanlardan ceza infaz kurumuna girdiği andaki yaşa göre çocuk olanların sayısı 1.283 olurken, suç işlediği andaki yaşı çocuk olanların sayısı 10 bin 234.