'Türkiye eksen değiştirecek fakat sorun şu ki, değiştirecek eksen yok'

'Dünyanın önemli bir bölümü derin nefes aldı'

Aydın Selcen'in sunduğu programda, Güvenç, "Joe Biden'ın göreve gelmesiyle bütün dünya ya da dünyanın önemli bir bölümü, derin bir nefes aldı. Önde gelen uluslararası profesörü, galiba Stephen Walt, Twitter hesabından 'Dünyada hiç bu kadar çok insan aynı anda derin bir oh çekmemişti' diye bir tweet attı. Dolasıyla kötü bir evre, kabus dolu bir evre, ki son ana kadar kötülükleriyle kapanmış oldu. Giderayak 70 kişiyi daha affetti Trump ki, bunların içinde çok berbat suçlar işlemiş insanlar olduğunu biliyoruz" diye başladığı konuşmasına şöyle devam etti: 

'Bıden gibi orta yolcu bir politikacının seçilmesi dahi tutum değişikliğini tetikledi'

"Biz uluslararası ilişkilerde böyle büyük dönüşümleri, değişimleri kişilerle açıklamaya eğilimli değiliz. Kişiler belli dönemlerde önemli roller oynayabilirler ama uluslararası sistem, ülkelerin iç yapısı, ideolojisi gibi katmanlar daha belirleyicidir. Fakat Trump döneminde karar vericinin kişiliği öyle belirleyici oldu ki, Biden gibi orta karar, silik diyebileceğimiz, idare-i maslahatçı, yani orta yolcu politikacının ABD başkanı seçilmesi dahi tutum değişikliklerini de tetiklemiş oldu. Suudi Arabistan'tan, BAE'ye, Türkiye'ye hatta AB'ye kadar pek çok aktör yeni başkanın olası tercihlerini dikkate alarak siyasetlerinde dönüşler yaptılar.

'Trump'ın sıkı dostlarını yeni bir dönem bekliyor'

"Türkiye, gemicilikten benzetirsek, iskele ya da sancağa alabanda edildi, yani tam dümen basıldı. Mevcut rotanın tam aksi istikameti. Bu Trump devrinin kapanmasının rüzgârı. Yani Trump döneminde çok rahat etmiş olan Suudi Arabistan gibi, İsrail gibi ülkeler kendilerini yeni döneme hazırlamaya çalıştılar. İsrail'de giderayak Trump'ın İran'a bir hamle yapması beklendi ama bu gerçekleşmedi. Demokrat başkanlar çok taraflılığa, uluslararası örgütlerle birlikte hareket etmeye, uluslarası meşruiyete önem verirler. Daha önce, tabiri mazur görün lütfen, Trump'ın o hercailikleri nedeniyle meydanı boş olup at oynatmaya kalkan bir takım aktörler de kendilerine çeki düzen verme ihtiyacı hissettiler. Gündeme gelen konulardan bir tanesi, yeni yönetimin Cemak Kaşıkçı cinayetiyle ilgili bir dosyayı kamuoyuyla paylaşacağı yönündeydi. Yani Trump'ın sıkı dostlarını yeni bir dönem bekliyor. Onların da kendilerini yeni döneme hazırlamalarında şaşılacak bir şey yok. Devletler daima birlikte çalışmanın bir yolunu bulurlar, ortak çıkarları gereği. Çok büyük cezalar ya da ödüllendirmeler beklememek lazım."

'Türkiye'nin arada kalma durumu var'

"NATO entegrasyonun geçmişinin en eski olduğu alana siz çok sofistike bir Rus sistemi sokmaya çalışıyorsunuz. Biri S-400'lerin niye alındığını açıklasın" diyen Güvenç, "Bugün vardığımız noktada, elinde imkân olsa Türkiye eksen değiştirecek. Fakat sorun şu ki, değiştirecek eksen yok. Hani dedik ya, dümeni alabanda etti. Yani henüz bir eksen, Türkiye'nin dönebileceği yeni bir dünya ağırlık merkezi henüz ortaya çıkmış değil. Bu da uluslararası geçiş dönemlerinin bir özelliğidir. Dolayısıyla S-400 eksen değişikliğine yol açabilecek bir silah alımıyken, bugünkü gibi bir tıkanıklığa yol açtı. Türkiye bu silah alımının siyasi-stratejik sonuçlarını yaşayamıyor çünkü bu sonuçları yaşayabileceği siyasi bir kurgu yok. Fakat bu silahtan da vazgeçemiyor, vazgeçemediği sürece eski ekseniyle ilişkilerini bir türlü onaramıyor. Böyle bir arada kalma durumu var Türkiye'nin. Batıya dönmek istiyor Türkiye, bütün işaretler onu gösteriyor fakat döndüğünde de gidebileceği bir yer yok" diye konuştu.

Güvenç, son olarak "Ben Türkiye'nin AB'ye üyelik olasılığının ölümünün üzerinden bir hayli zaman geçtiğini düşünüyorum. Yeni ilan edilmiş bir şey gibi gelmiyor bana, malumun ilamı. Türkiye'nin tam üye olmayacağı artık çok net." yorumun yaptı.