Ne kadar suyunuz var ise o kadar medeni olursunuz

Medeniyet olmanın koşulu suya sahip olmak

GASKİ Genel Müdürü Hüseyin Sönmezler, şehrin tarihi süreçte su konusunda şansızlıklar yaşadığının altını çizerek, “Tarihte iki kez susuzluktan dolayı insanlar bu şehri terk etmiş. Şehirler kurulurken dikkat edilen bir konu var. Zeugma’da olduğu gibi medeniyetler suyun kenarında kurulmuş. Medeniyet olmanın koşulu suya sahip olmak. Ne kadar suyunuz var ise o kadar medeni olursunuz. Kuraklığın en çok hissedildiği şehir ve bölgelerden birinde yaşıyoruz. Bugün 2014 ile 2016 yılındakine benzer bir kuraklık yaşıyoruz. Yıllık ortalama yağış miktarımız düşük 2014-2016’dan farkımız Düzbağ İçme Suyu’nun aktif olması. Düzbağ hayata geçmeseydi mevcut kaynaklarımız şu anda bize asla yetmeyecekti” diye aktardı.

Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü ile Büyükşehir Belediyesi bünyesinde bulunan Gaziantep Su ve Kanalizasyon İdaresi (GASKİ), artan kuraklık ve pandemi sonrasında ön plana çıkan su yönetimi konusunda şehirde suyun kaynak bazında değerlendirilmesi, su kirliliklerin ileriye dönük tespit edilmesi, içme ve kullanma su sistemini tehdit edebilecek risklerin belirlenmesi, kaynaktan musluğa suyun her adımda izlenmesi için yapılacakların olduğu, Türkiye’de içme ve kullanma suyu güvenliğinin sağlanmasında ilk adım niteliği taşıyacak olan “Gaziantep İli Kaynaktan Musluğa İçme ve Kullanma Suyu Güvenliği Planı’nın hazırlanması Projesi” hayata geçirildi.

Projenin tamamlanıp hayata geçirilmesi hem master plan hem de Türkiye’de bir pilot çalışma olması ile diğer belediyelere örnek oluşturması açısından önem taşıyor. Projenin açılış toplantısına Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, AK Parti Gaziantep Milletvekilleri Mehmet Sait Kirazoğlu, Müslüm Yüksel, Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürü Bilal Dikmen, GASKİ Genel Müdürü Hüseyin Sönmezler ve kurum temsilcileri katıldı.

Su sınırsız bir kaynak değil ülkemiz su stresi altında

Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürü Bilal Dikmen ise konuşmasında suyun doğa için önemini ve ihtiyacını söyleyerek, “Bu ihtiyacın başka bir kaynakla ikamesi mümkün değildir. Su kaynaklarının sınırlı olmasına rağmen ülkelerin gelişmelerine paralel olarak kullanılabilir temiz su kaynağına ihtiyaç her geçen gün artmaktadır. Hızlı nüfus artışı, istek ve ihtiyaçların artması, sanayileşme ile kaynaklar hızla azalırken ihtiyaç hızla artıyor. Dolayısıyla su sınırsız bir kaynak değildir. Ülkemiz günümüzde su fakiri değilken su zengini bir ülke de değildir. Su stresi altındadır. Yapılan bazı araştırmalar önümüzdeki dönemlerde muhtemel su sıkıntısı yaşan ülkeler arasına girebileceğimizi aktarıyor. Küresel iklim değişikliğinden de bu kaynaklarımız etkileniyor. Mevcut su kaynaklarının kalite ve miktarının korunması adına bütüncül ve etkin şekilde ilerlemek gerektedir. Mevcut şartlar dahilinde kaynaklarımızın sürdürülebilir bir yaklaşım ile korumamız ve havza ölçeğinde yönetilmesi gerekiyor” dedi.

Su yönetiminin ne kadar önemli olduğunu biliyoruz

Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, açılış toplantısında yaptığı konuşmada suyun medeniyet, hayat, bereket ve rahmet olduğunun altını çizerek, “Eğer su olmazsa hayat olmadığını yüce kitapta çok güzel bir şekilde görüyoruz. İnsanın varlığını su ile anlatan bu yüce kitaptan aldığımız ilhamla su yönetiminin ne kadar önemli olduğunu biliyoruz. Bütün önemli kuruluşların çalışmalarında dünyayı bekleyen risk alanlarına bakıldığında bulaşıcı hastalıkların, su yönetiminin, iklim değişikliğinin en büyük sorun olduğunu söylüyor. Bize düşen buna koruyucu önleyici tedbir olarak gerekli çalışmaların yapılması gerekiyor. İşte bu toplantı bunun için önemli. Coğrafi konuma baktığımızda bereketli hilalin ortasındayız. Mezopotamya’nın tahıl ambarıyız. Buradan Akdeniz’e açılan kapıyız. Suyun olduğu yerlerde medeniyet gelişiyor. Su yoksa hayat, tarih olmuyor” diye konuştu.

İklim değişikliğini aklımızı kullanarak doğru yönetmemiz, verimliliği ve tasarrufu iyi yönlendirmemiz gerekiyor

Konuşmasının devamında Başkan Fatma Şahin, Osmanlı Dönemi’nde sudan anlayan en iyi kadının buraya gönderildiğini, bunun için çalışmalar yapıldığını aktararak, “GASKİ’ye teşekkür ediyorum bugün su iyi yönetilmeseydi bu şehirde su olmayacaktı. Bu yüzden çok stratejik bir konuyu en doğru ve hızlı kararla yöneten bir ekibin parçasıyız. Çok hızlı hareket etmemiz lazımdı. Düzbağ Projesi hayata geçerken yalnızca boruların geçeceği yerlerin kamulaştırması 100 milyon TL’yi buldu. Bu ülke büyük bir ülke, büyük bir devlet. Bugün Düzbağ Projesi’ni yapmanın büyük bir onurunu yaşıyoruz. Ama dünyanın büyük bir sorunu devam ediyor. İklim değişikliğini aklımızı kullanarak doğru yönetmemiz, verimliliği ve tasarrufu iyi yönlendirmemiz gerekiyor. Çocuklarımıza tasarruf eğitimleri veriyoruz. Bugün bu çalışmadan çıkan sonucu bire bir takip edeceğiz, yol haritamız olacak. Biz artık insanı korumamız için toprağı, havayı, suyu korumamız gerektiğini biliyoruz. Bunu korumak için de çalışmaları bilimsel verilerle ilerliyoruz” ifadelerini kullandı.

Gaziantep Büyükşehir Belediyesi ve GASKİ, su sorunun çözebilmek ve su ihtiyacını karşılayabilmek için Düzbağ’dan 1052 kotundan havzalar arası su transferi yaparak Düzbağ İsale Hattı Projesi’ni büyük yatırımlarla hayata geçirerek Gaziantep’e memba kalitesinde yeterli miktarda kar sularına kavuşmuş oldu. Yatırımların devamı niteliğinde olacak olan Düzbağ Barajı ile de tamamen cazibeyle, herhangi bir enerjiye ihtiyaç olmadan 2050 yılına kadar Gaziantepliler bu su hizmetini kesintisiz kullanılması hedefleniyor. Öte yandan son 2 senede Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ile “Akıllı Şehirler Olgunluk Modeli” çalışmaları yapmak üzere bir protokol imzalanmış, protokol kapsamında “Akıllı Şehirler Altyapısı” ile Online Klor Sistemi’ne geçildi. Sistem sayesinde il merkez, ilçeler ve ilçelere bağlı mahallelerde en uzak mesafedeki yerleşim yerlerine verilen su hizmetinin gerçek zamanlı su kalitesini 7 gün 24 saat takip edebildiği, ilave personel istihdamına gerek olmadan kontrolü ve yönetimi yapılabiliyor. Özer Karınca