HDP Gaziantep Milletvekili ve TBMM İdare Amiri Prof. Dr. Mahmut Toğrul, bir süre önce Yesemek’in sulama barajından göreceği zararı ve kültürel mirasın tahrip edilmesini TBMM gündemine taşıyarak, “Yesemek Göleti ve Sulama işini alan baraj müteahhitinin 1. derece arkeolojik alana izinsiz girerek 742 metrekare alanı tahrip ettiğini, bu sırada 21 tane heykeli zedeleyerek konteksinden çıkarttığı ve arkeolojik dolgulara zarar verdiğini” gündeme getirmişti. Tarım ve Orman Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı, “Gaziantep Yesemek Göleti ve Sulama işinin, Yesemek Açık Hava Müzesi UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi sürecini etkilemediği düşünülmektedir” demekle yetindi.
UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi sürecini etkilemediğini düşünüyorlarmış!
Toğrul’un önergesine iki Bakanlık tarafından verilen yanıtta, “Tarım ve Orman Bakanlığı; Önergede bahsi geçen konuda Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi alan yönetim planında, T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı-Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü yazısı gereği ''Kültürel Miras Etki Değerlendirme Raporu'' hazırlanmıştır. Bahse konu raporun hazırlanması iş ve işlemleri tamamlanmış olup, ilgili kurum ve kuruluşlara gönderilmiştir. Etki değerlendirme raporu, Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi Yönetim Alanı ve çevresindeki kültür varlıklarına olası etkileri belirtmektedir. Gaziantep Yesemek Göleti ve Sulama işinin, Yesemek Açık Hava Müzesi UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi sürecini etkilemediği düşünülmektedir” denildi. .
Toğrul, “Cevabın en net haliyle özeti; Gaziantep Yesemek Göleti ve Sulama işinin, Yesemek Açık Hava Müzesi UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi sürecini etkilemediği düşünülmektedir” diye konuştu.
Eski Önasya Dünyası’nın bugüne kadar tespit edilmiş en büyük heykelcilik atölyesi
HDP Gaziantep Milletvekili ve Meclis İdare Amiri Prof. Dr. Mahmut Toğrul, Gaziantep’in İslahiye ilçesi sınırları içerisinde yer alan Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi,’nin Eski Önasya Dünyası’nın bugüne kadar tespit edilmiş en büyük heykelcilik atölyesi olması nedeniyle benzeri olmayan bir arkeolojik alan niteliği taşıdığına dikkat çekti.
UNESCO Dünya Miras Geçici Listesinde
Toğrul, “Yesemek’te daha önce yapılan çalışmalara göre, heykel atölyesi ve taş ocağı için genel yaklaşım, Yesemek’in daha çok Geç Hitit Devri’ne tarihlendiği yönündeydi. Ancak 2019 yılında yapılan yüzey araştırmalarından elde edilen bilgi ve bulgular, Yesemek’ in MÖ 13. yüzyıla, Hitit İmparatorluk Devri’ne dayandığını gösteriyor.Y esemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi (burada yeni bulunan Hitit imparatorluk dönemi devasa kale yerleşimiyle birlikte) UNESCO Dünya Miras Geçici Listesinde olan Türkiye'nin önemli ve benzersiz bir kültürel varlığıdır. Geçici listedeki varlıkların UNESCO Dünya Miras Komitesi’nce belirlenen kriterleri karşılama durumları her açıdan dikkatle izlenmekte ve adaylık durumunu etkilemektedir” uyarısında bulunmuştu.
İnşaatın daha başındayken bile eserler tahrip edildi
Yesemek Açıkhava Müzesinin yanı başında, yapımına başlanan ve yaklaşık yüzde 20’si tamamlanan sulama barajı inşaatı devam ediyor. Bu durum kentteki sivil toplum ve genel kamuoyu açısından kaygıyla karşılanırken, Yesemek Açık Hava Müzesinin yanına yapılan sulama barajına ilişkin Gaziantep Kent Konseyi bir komisyon kurarak söz konusu bölgede incelemelerde bulundu. Komisyona göre; “SULAMA BARAJI” çalışmalarının, orada bulunan tarihi eserlere, daha yapılmadan inşa faaliyetinin bile şu anda açık hava müzesine zarar verdiği ifade edilmişti.
Projede ısrarcı olunmasının nedeni nedir?
Toğrul, konuyu TBMM’ye taşıyarak soru önergesi vermiş ve Bakanlıklara şu soruları yöneltmişti.
“Bu bağlamda; 1-UNESCO Dünya geçici mirası listesinde yer alan Yesemek Açık Hava Müzesinin yanında inşası süren sulama barajının UNESCO kalıcı liste mirası sürecini baltalayacağını düşünmüyor musunuz?
2-Yesemek Açık Hava Müzesinin yanına yapılan sulama barajının, Yesemek’e ciddi anlamda zarar vereceği bilinmesine rağmen bu projenin yapılmasının ve ısrarcı olunmasının nedeni nedir?
3-DSİ bünyesindeki yüklenici firmanın 1. derece arkeolojik alana izinsiz girerek 742 m2 alanı tahrip etmesinden bakanlığınız haberdar mıdır? Bu konuda bakanlığınız etkin bir soruşturma yürütecek midir?
4-Yesemekte yeni bir antik kentin varlığı bilimsel raporlarla ortaya çıkmıştır. Ayrıca Gaziantep Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nün yazılı olarak çalışmaların kurul kararına kadar durdurulması uyarısı yazılı olarak bulunmaktadır. Buna rağmen sulama barajının inşaatına devam edilmesinin nedeni nedir?
5-Yapılması düşünülen sulama barajı Yesemek bölgesinin yakınında tespit edilen sit alanın kuzey yamacını sular altında bırakacaktır. Aynı zamanda bu bölgede arkeolojik çalışmalar devam etmektedir. Dolayısıyla sulama barajı projesinden vazgeçilmesi için bakanlığınızın bir talimatı olacak mıdır?
6-Yesemek Bölgesi’nde inşa edilen sulama barajının 1. derece deprem bölgesi üzerine kurulduğu söylenmektedir. 1. Deprem bölgesi ve tarihi bir sit alanına sulama barajı kurulmasının mantıklı izahatı nedir? Önümüzdeki dönemde yaşanabilecek bir deprem felaketinin vicdani sorumluluğu kime ait olacaktır?
7-Yesemek açık hava müzesi bir turizm cazibe merkezidir ve bu nedenle bu tür arkeolojik alanların korunması büyük önem arz etmektedir. Yesemek Açık Hava Heykel Müzesi’nin korunması için bakanlığınız bir girişimde bulunacak mıdır?” diye sormuştu. Bakanlığın tüm bu sorulara, verdiği iki satır yanıt, kültür mirasına duyarsızlığı gözler önüne serdi.”
RSS