Daha on yıl öncesinde Irak, İran, Rusya, Mısır, Libya, Suriye, Ürdün, Suudi Arabistan pazarına hakim olan ve 10 bin civarında insana istihdam sağlayan sektörde üretim ve ihracat olmadığı için canlı hayvan ihracatçılar birliği de kapanma noktasına geldi. Ülke nüfusu artarken yetiştirilen 85 milyon baş hayvan sayısının 50 milyona gerilediğine dikkat çekilirken, dışarda 1100 dolara mal olan bir koyunun Türkiye’de 2600 dolara mal olduğuna ve buna bağlı olarak et fiyatlarının anormal düzeyde arttığına işaret edildi.
Bir zamanlar ekonominin lokomotifleri arasında yer alan ve özellikle Gaziantep’in gelişmesinde önemli katkısı olan canlı hayvancılık, bugün en büyük küçülme yaşayan sektörler arasında yer alıyor. On yıl öncesinde Gaziantep’te 20 firma canlı hayvan ihracatı ile uğraşırken, ihracat yapan firma kalmadığı gibi besicilikle uğraşanın sayısında da azalma olduğuna dikkat çekildi. Türkiye’de hayvancılığın maliyetinin diğer ülkelere oranla çok yüksek olduğu vurgulandı.
İhracat bitti, Canlı Hayvan İhracatçılar Birliği kapanıyor
Bundan on yıl öncesine canlı hayvan ihracatının çok iyi olduğunu ve Orta Doğu, Arap Ülkeleri, Rusya ve Mısır’a kadar ihracat yapabildiğini, buralardaki pazara Türkiye’nin hakim olduğunu hatırlatan Gaziantep ticaret borsası meclis ikinci başkanı Hacı Yazıcı, artık ihracatın unutulduğunu ifade etti. Gaziantep yöresi on yıl öncesine kadar canlı hayvan merkezi iken ve tüm ihracatlar buradan yapılırken Canlı Hayvan İhracatçılar Birliği’nin kurulduğunu belirten Yazıcı, şu an bu birliğin, Yasada belirtilen ihracatı gerçekleştiremediği için kapanma noktasına geldiğini söyledi. Gaziantep’in bir dönem canlı hayvan ihracatının merkezde olduğunu hatırlatan Hacı Yazıcı, devletin ilgisizliğinin hayvancılığı öldürdüğünü vurguladı.
Yazıcı, borsada canlı hayvanla ilgili işlemlerin çok düşük seviyelere gerilediğini, yapılan az sayıdaki işleminde iç piyasaya dönük olduğunu kaydederken, ihracat durduğu için hayvancılıkla uğraşan kalmadığını açıkladı ve “Bir çok sektör gibi hayvancılık da çok durgun bir dönemde. Ne alan var, ne satan, ihracat zaten bitti. Mevcut üretim de iç piyasaya yönelik olup maliyeti çok yüksek olduğu için et fiyatları da yüksek” dedi.
Devlet desteği olmadığı için hayvancılığın bu noktaya geldiğinden yakınan Yazıcı, “Ekonomiye önemli katkısı olan hayvancılık sektörü yalnız bırakıldı, desteklenmedi. Eskiden bu sektörde 20 civarında firma faaliyet gösteriyor ve 10 bin insan istihdam ediliyordu. Ama şimdi kimse kalmadı. Gaziantep’te sanayi bu kadar gelişmemişken canlı hayvan sektöründeki ilerleme sanayinin gelişmesine önemli katkı sundu. Eskiden yılda 1-2 milyon baş, ayda ise 150-200 bin baş canlı hayvan ihracatı olurdu, şimdi yok” diye konuştu. Türkiye’de 85 milyon baş olan canlı hayvan sayısının bugün 50 milyon düzeyine gerilediğini, oysa nüfusun azalmayıp, tam aksine yükseldiğini, dolayısıyla nüfus artışı ile ters orantılı bir gelişme yaşandığını vurguladı.
Eskiden Irak, İran, Rusya, Mısır, Libya, Suriye, Ürdün, Suudi Arabistan’daki pazara hakimken bunların tümünün kaybedildiğini söyleyen Yazıcı, “Nedeni açık, hayvancılık desteklenmeli. Aynı şekilde ihracat konusunda da devlet bizi yalnız bıraktı. Bugün Türkiye’de bir koyun 2000 dolara mal olurken, diğer ülkelerde 1100 dolar. Yarı yarıya fark var. Bu yüzden ihracat yapılamıyor, çünkü rekabet şansı yok. Ucuz mal varken pahalısını kim alır?” dedi. Son bir ayda kaçak yollardan Irak’tan canlı hayvan giriş olduğunu belirten Yazıcı, yetkililerin her konuya olduğu gibi bu konuya da ilgisiz kaldıklarını işaret etti.
Et balık kurumunun özelleştirilmesinin sektöre ayrı bir darbe vurduğunu, köylünün malını kaç liradan satacağını bilmediğini ve besicilerin kaç liradan alıp satacağının belli olmadığını ifade eden Yazıcı, hayvancılıkla ilgili politikaların gözden geçirilerek tekrar bu sektörün canlanması için ivedi uygulamalara geçilmesi gerektiğini açıkladı.
RSS