Petrol ve doğalgazı dünya pazarlarına taşıyan boru hatları için kritik önemde bir koridor olan Güney Kafkasya’da Azerbaycan ile Ermenistan arasında Dağlık Karabağ sorunu nedeniyle yıllardır süren gerilim dün sıcak çatışmaya dönüştü. Bakû, Ermenistan’ın Karabağ ateşkes rejimini ihlal ederek cephe hattına saldırdığını duyurdu, buna karşı yanıt verildiğini belirtti.
Taraflar savaş durumuna geçildiği mesajları verirken bölgede büyüyen ateşte aralarında bir çocuğun da bulunduğu en az 5 sivilin yaşamını yitirdiği ve askeri kayıplar olduğu haberleri gündeme yansıdı. Dikkatlerin Ankara’nın Moskova ile ABD, AB ilişkileri çerçevesinde zorlu başlıklar halindeki Suriye, Libya, Doğu Akdeniz gerilimlerinde olduğu bir dönemde Kafkasya’da tansiyon yükseldi. Rusya’nın yakın müttefiki Ermenistan’ın işgali altındaki Dağlık Karabağ’da sınır bölgelerinde geçen temmuzdan bu yana yer yer alevlenen çatışmalar savaş haline evrildi. Kimi yorumda ateşin, geçen hafta Rusya’nın Ermenistan, Belarus ve Çin’in de yer aldığı Kafkas 2000 tatbikatının ardından gelmesine işaret edildi.
Azerbaycan Savunma Bakanlığı, dün sabah saatlerinde Ermenistan’ın ülke topraklarına saldırı başlattığını açıkladı. Bakû, ordunun “Ermenistan’ın savaş faaliyetlerini bastırmak ve halkın güvenliğini sağlamak için karşı saldırı” başlattığını bildirdi. Azerbaycan meclisi de ülkenin bazı bölgelerinde “savaş hali” ilan edildiğini duyurdu.
Ermenistan hükümeti de Dağlık Karabağ’daki gelişmeler nedeniyle ülkede “savaş durumu” ilan ettiğini açıkladı. Erivan, “Karabağ’da Azerbaycan güçleriyle çatışmalarda 16 Ermeni askerinin öldüğünü, 100’den fazla kişinin yaralandığını” belirtti. Ermenistan Savunma Bakanlığı, Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ’da 4 helikopter, 15 İHA, 10 tank ve zırhlı araç kaybettiğini de iddia etti. Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Hikmet Hacıyev, Karabağ’daki Ermeni kuvvetlerinin “ateşkes rejimini bariz bir şekilde ihlal ettiğini ve ağır silahlarla Azerbaycan silahlı kuvvetlerinin cephe hattındaki pozisyonlarına yoğun bir saldırı başlattığını” söyledi.
AA’nın haberine göre, Azerbaycan Başsavcılığı, Gaşaltı köyüne Ermenistan güçlerinin gerçekleştirdiği havan topu saldırısında 5 sivilin yaşamını yitirdiğini duyurdu. Öte yandan Azerbaycan Savunma Bakanlığı bir helikopterin düştüğünü ve askerlerin sağlık durumunun iyi olduğunu belirtti. Savunma Bakanı Zakir Hasanov “Dağlık Karabağ’da Ermenistan ordusunun savunma hattı kırıldı ve çatışma bölgesindeki 7 köy kontrol altına alındı” dedi. Ele geçirilen köylerin Fuzuli-Cerbayil bölgesinde Garakhanbeyli, Şarvanj, Kand Horadiz, Yukarı Abdurrahmanlı, Boyuk Marcanlı köyleri ile Ağdara bölgesi ve Murovdağ olduğu belirtildi.
Gelişmelerin ardından Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, televizyonda ulusa seslendi. Ermenistan’ı Karabağ barış görüşmelerini baltalamakla suçladı, Ermeni güçlerine karşı zafer sözü verdi. Aliyev’in eski Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Joseph Stalin’in Rusya’da İkinci Dünya Savaşı’nın patlak vermesi sırasında yaptığı konuşmadan ünlü bir alıntıyı tekrarlayarak “Davamız adil ve biz kazanacağız” sözleri dikkat çekti.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan da televizyondan yaptığı açıklamada saldırıyı Azerbaycan’ın başlattığını savundu. Azerbaycan ordusunun Dağlık Karabağ’da sivillere saldırdığını iddia etti. “Azerbaycan’ın otoriter rejimi bir kez daha Ermeni halkına savaş ilan etti” diyen Paşinyan, Güney Kafkasya’da öngörülemeyen sonuçları olabilecek tam ölçekli bir savaşın eşiğinde olunduğu görüşünü dile getirdi.