Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından koordine edilen ürün borsaları geliştirme projesi kapsamında, Türkiye'de düzenlenen eğitim programlarının ilk ayağı Gaziantep Ticaret Borsasında dün başladı. Seminere Sanayi ve Ticaret Bakanlığı iç ticaret genel müdür yardımcısı Cezmi Gül, Amerikalı uzmanlar Donald Graham ve Dale Key ile pamuk uzmanı İsmail Ekşi, danışman firma temsilcisi Mustafa Topaloğlu katıldı.
Vadeli işlem borsalarına işlerlik kazandırılmalı
Elsa’nın ev sahipliğinde gerçekleştirilen seminere lisanslı depo yöneticileri, projeye dahil olan Adana ve Şanlıurfa ticaret borsası temsilcileri, banka ve sigorta şirketi temsilcileri, sanayi ve ticaret bakanlığı kontrolörleri, pamuk tüccarları, çırçırcılar ve tekstil üreticileri katıldı. Seminerin açılışında konuşan Borsa Başkanı Ömer Çelik, borsaların geliştirilmesinde atılması ve gereken en önemli adımlardan birinin, ürün bazında yapılan ihtisas borsalarına geçiş olduğunu belirterek, tarım ürünlerinin serbest piyasada yerini bulmasının en çağdaş yolunun vadeli işlem borsalarına işlerlik kazandırılması olduğunu belirtti. Böylece rekabet ortamında tarım ürününün gerçek değerini bulabileceğini ve borsalardaki ürün standartları sayesinde daha kaliteli üretimin teşvik edileceğini vurgulayan Çelik, işlemlerin vadeli olmasının üreticinin hedeflerini daha sağlıklı belirlemesini sağlayacağını söyledi.
Kaliteli üretim yapan tarım sektörü
çalışanı emeğinin karşılığını alır
Ürün borsacılığının faydalarını özetleyen Çelik, sözlerine şöyle devam etti: Tarımsal ürün piyasalarında rekabete dayalı piyasa ekonomisini getirir. Bu piyasada, kapasiteli üretim yapan tarım sektörü çalışanı emeğinin karşılığını alır. Tarımsal ürün ticareti ve sanayi sektörü gereksiz maliyetlerden kurtulur, girdi maliyetlerini düşürerek verileri tarımsal sanayinin rekabet gücü kazanmasını ve gelişmesini sağlar. Bu gelişmelerden tüketicinin faydalanmasını yanı sıra istihdam hacminin artması ve pozitif etkilenir.
Ticaret borsalarının tarım ürünlerinin rekabet şartlarında ve en geniş katılımla alınıp satıldığı ürün fiyatlarının arz ve talebe göre oluştuğunu, ticari ve hayatı rol oynadığını kaydeden sanayi ve ticaret bakanlığı iç ticaret genel müdür yardımcısı Cezmi Gül de, mevcut üretimin sadece küçük bir bölümünün borsalarda işlem gördüğünü, alım satımın genellikle kirli pazarlıklar suretiyle yapıldığını, borsaların yakın çevreleri dışındaki üreticilere yeterli ve etkin hizmet veremediğini, bu nedenle birçok borsanın tescil bürosu olmaktan öteye gidemediğini açıkladı.
Borsaya üretici ve tüketicinin ilgisi arttırılmalı
Gül, “Son bu ihtiyaçlardan hareketle bakanlığın katkısı ile ürün borsalarının geliştirilmesi projesi ele alınmıştır. Dünya Bankası'nın ve finansman katkı sağladığı 5.7 milyon dolar bütçeli proje çerçevesinde buğday ve pamuk pilot ürünler olarak seçilmiş ve önemli işlem hacmine sahip Konya, Eskişehir, Polatlı ve Edirne borsaları, buğday için İzmir, Adana ve Şanlıurfa borsaları ise pamuk için projeye dahil edildi. Daha sonra pilot ürünlerdeki potansiyeli gözetilerek Gaziantep ticaret borsası da proje kapsamına alındı” dedi.
Pamukta kalite standartları belirlenmeli
Proje sonucunda, ürün ticareti ile uğraşan, sanayicilerin kalitesi bilimsel kriterlere göre belirlenmiş ve fiyat istikrarı sağlamış ürün temin edilebileceğini ifade eden Cezmi Gül, hükümetin tarımsal ürünler pazarlamasındaki rolü ve müdahalesinin azaltılması, üreticinin hasat mevsimindeki nakit para ihtiyacını banka kredisi ile karşılayabilmesi, böylece ürünü hasat mevsiminde en kısa sürede elden çıkarma mecburiyetin ortadan kalkması ve arzu yayılması nedeniyle yaşanan fiyat düşüşlerinin önüne geçileceğini açıkladı.
Amerika'da ve gelişmiş Avrupa ülkesinde uygulanan modern borsacılığın ülkemizde de uygulamaya geçtiğini vurgulayan sanayi ve ticaret bakanlığı iç ticaret genel müdür yardımcısı Gül, başta pamuk olmak üzere ülkemiz açısından son derece büyük öneme sahip ürünlerin ticaret hacminde, kalitesinde ve fiyatlarının istikrarına büyük gelişmeler kaydedildiğini hatırlattı.
Seminere katılan danışman firma temsilcisi Mustafa Topaloğlu, lisanslı depoculuk konusunda bilgi verdi ve gelen soruları yanıtladı.
RSS