Batı yaptırımlarının İran’a uygulandığı kadar katı olmadığını belirten Türk iş dünyası, Avrupalı markalardan kalan boşluğu kapatma konusunda kararlı.
Ukrayna-Rusya savaşı sekizinci ayını doldururken Avrupa ülkeleri ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) yaptırımları da sertleşerek devam ediyor. ABD’nin geçen haftalarda Türkiye’de TÜSİAD, TOBB gibi meslek örgütlerini uyaran mektubundan sonra İş Bankası ve Denizbank’ın Rusya ile sürdürülen MİR ödeme sistemini dondurması iş dünyasında tedirginlik yarattı. Ancak turizmci, sanayici ve perakendeci Rus pazarından vazgeçmek istemiyor.
Savaş devam ederken birçok Avrupalı şirket Rusya operasyonlarını durdurup pazardan çekildi. Rusya pazarında oluşan bu açığı ise Türk markaları ve şirketleri doldurmaya başladı. Avrupalı firmaların da Türk şirketleri kanalıyla Rusya’da faaliyet göstermesi üzerine ABD, bu durumdan rahatsızlığını yaptırımı delen şirketleri takip ettikleri açıklamasıyla dile getirdi.
İş Bankası ve Denizbank’ın Rusya’nın ödeme sistemi MİR’den çekildiğini açıklaması işte bu rahatsızlığın yansıması olarak yorumlanıyor.
Türkiye’de kamu bankaları hala bu sistemi kullanmaya devam ederken Rus Moscow Times gazetesinin haberine göre Rusya Tur Operatörleri Birliği, önceki gün Türkiye’ye gidecek Rusya vatandaşlarına yanlarında nakit para bulundurmaları uyarısı yaptı. Haberde, Rusya Merkez Bankası’nın geçen hafta yaptığı “yabancı bankaların yaptırımlardan korktukları için Mir sistemine katılmakta isteksiz oldukları” açıklaması hatırlatıldı. Bütün bunlara karşın Türkiye’den Rusya’ya mal satan şirketler bu pazarın kârlılığından memnun olduklarını dile getirerek yaptırım riskinin ciddi olmadığı görüşünde.
İş Bankası ve Denizbank dışında bir bankanın bu sistemden çıkmasını beklemediğini söyleyen dış ticaret analisti Aydın Sezer, şu yorumu yaptı:
“Bu iki bankanın Rusya’da da operasyonları var. Türkiye’deki yapısından çok oradaki yapılarının yaptırıma uğrayacağı endişesiyle hareket ettiler. Yoksa Türkiye’ye yönelik bir yaptırım olması beklenmiyor. Zaten yaptırımlar konusu da karışık. ABD, İngiltere ve AB ayrı ayrı yaptırımlar uyguluyor. Bir oligark ABD’de yasaklı iken AB’ye girebiliyor gibi.”
Bankaların bu kararının Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı kızdıracağını da söyleyen Sezer, “Türkiye, Rusya’ya ruble ile ödeme yapma hazırlığında. Bu bankaların MİR’i askıya alması ruble girişinin yavaşlayacağı anlamına da gelir” diye konuştu.
Laleli Sanayici ve İşinsanları Derneği Başkanı Giyaseddin Eyüpkoca, MİR sisteminin daha çok turizmde kullanıldığını hatırlatarak bavul ticaretine çok etkisi olmayacağını söyledi. Yaptırım riskine karşı kamunun alacağı önlemleri izlediklerini söyleyen Eyüpkoca, Rusya pazarından vazgeçmeyeceklerini belirterek “Orası en büyük pazarımız şu anda. İki ülkeyle de dostuz neden ticaret yapmayalım ki?” dedi.
Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel de Rusya ile ticaretin devam edeceğini belirtti. Avrupalı büyük şirketlerin de Türkiye üzerinden Rusya’ya çok büyük satışlar yaptığını söyleyen Öncel, “O şirketler de hükümetlerine baskı yapıyor satış yapmak için. Zaten çok büyük bir resesyon tehdidi altındalar. Onlar da istemez satışların durmasını. Burada ABD büyük baskı yaratıyor zaten bu savaşın en büyük kazananı ABD ve Rusya oldu. Avrupa ve Ukrayna halkı kaybetti” diye konuştu.
MİR NEDİR?
Rusya’nın 2014 yılında yaptırımların ABD merkezli Mastercard ve Visa ile yapılan işlemleri engelleyebileceği korkusuyla oluşturduğu, Rusça’da “Dünya” veya “Barış” anlamına gelen kendi kartlı ödeme sistemidir.
RSS