Öğrenci sayısı 400 bin azaldı. Okullar ya kapanıyor ya devrediliyor. Velilerin en büyük endişesi ise yüz yüze eğitimin yeniden online’a dönmesi.
Okullarda yüz yüze eğitim yaklaşırken, velilerin derdi büyük. Çocuğunu özel okulda okutmak isteyen veli, yaklaşık yüzde 25-30 artan okul, servis, kantin ücretleri nedeniyle ciddi maliyetlerle karşı karşıya. Ekonomide yaşanan krizin etkisiyle 2021-2022 döneminde özel okullara kayıt yaptıran öğrenci sayısı 400 bin azalarak 1 milyon 50 bine düştü. Özel okullardan kaçış başladığını belirtirken Türkiye Özel Okullar Derneği Başkanı Zafer Öztürk de okul cirolarında yüzde 20-25 oranında düşüş olduğunu açıkladı.
Özel okullarda talebin giderek düşmesinde en önemli etkenlerden biri ekonomik sorunlar. İki yıl önce 20 bin TL olan bir okul, bu yıl 40 bin TL’den başlıyor, 129 bin İ kadar çıkıyor. Servisi, yemek ücretiyle bu rakamlar 150 bin TL’yi aşıyor. Diğer önemli neden ise geçen yıl pandemi döneminde evden eğitim alınmasına rağmen öğrencinin yararlanamadığı yemek ücreti gibi ücretlerin geri ödenmesinde yaşanan sorunlar. Kontenjanlarını dolduramayan özel okullar ise ya kapanıyor ya da devrediliyor.
Özel Okul Velileri Platformu Sözcüsü Özgür Özkan, fiyat artışları ve özel okullara güvensizliğin arttığını belirtti. “Kendi çocuğum için anasınıfı baktım, 50 bin TL’nin altında bir okul bulamadım. Bu fiyatlarla, mevcut ekonomik ortamda, hem de geçen yılki tecrübeler varken herkes özel okul tercihini sorgulamaya başladı” diyen Özkan, şunları söyledi:
“Online eğitim döneminde özel okullardan indirim talebimiz oldu. Ama alamadık. Hatta yemek ücretlerini dahi iade etmeyen okullar oldu, bir çoğu da bir yıl sonra ve kesinti yaparak iade etti. Bizler tekrar aynı mağduriyetlerin yaşanmasından endişeliyiz. Geçen yıl da okulların kayıt döneminde yüz yüze eğitime geçeceğiz denilmişti, okullar kayıt aldı paralar ödendi ve yine online eğitime geçildi.”
Özel okullara güvenin kırıldığını belirten Özkan, bu yıl da yemek ücretlerinin zorunlu kılındığını hatırlatarak şöyle devam etti:
“Bu da yönetmeliğe aykırı. Yani bu tarz hizmetler veli talep ederse verilir. Ama bazı özel okullar bu gibi hizmetleri kayıt koşulu olarak dayatıyor. 7-10 bin TL yemek ücreti alan okullar var. Açık bir yönetmelik ihlalidir bu. Biz ayrıca Kısa Çalışma Ödeneği’nden (KÇÖ) faydalanan okulların bu oranda veliye indirim yapmasını da istedik. Ama yapılmadı. Hatta KDV indirimi uygulandı, bu indirimi veliye yansıtmayan okullar dahi oldu. Bir sonraki kayıt döneminde kayıt ücretinden düştüler ve veliyi sonraki yıl için de o okula mecbur ettiler. Özel okulların haksız uygulamalarının dayanağını teşkil eden Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’ndeki boşluklar ve muğlak ifadeler değiştirilmeli, uzaktan eğitim standartları eklenmelidir.”
TÖZOK Başkanı Zafer Öztürk ise velileri okul seçimi konusunda uyardı. “Veli sadece fiyat konuşuyor. Bu tarz mağduriyetlerin yaşandığı okullar daha 1-2 yıllık olan ticarethane mantığıyla kurulmuş okullardır” diyen Öztürk şöyle devam etti:
“Zam konusunda da yasal sınır yüzde 25-27 oldu. Ama yüzde 15-20 aralığında yaptık. Çünkü ekonomimiz malum, velilerin alım gücü ve ekonomik endişeleri malum. Zaten öğrenci sayımızda düşüş var, bu düşüşün devam etmesini istemiyoruz. Bu yıl hiçbir şekilde kapanmayı düşünemeyiz.”
İstanbul Defter ve Kırtasiye Malzemeleri İmalcileri ve Satıcıları Esnaf Odası üyeleri zincir marketler ve özel okullarda satılan kırtasiye malzemelerinin kendilerine zarar verdiğini belirterek Beyazıt Meydanı’nda eylem yaptı. Zincir marketlerde kırtasiye ürünleri satılmasına ve okul kayıtlarında kırtasiye parası toplanmasına tepki gösteren İstanbul Kırtasiyeciler Odası Başkanı Yavuz Tekçe, “Özel okullar veliden para alıp bu ürünleri toptan alarak öğrenciye dağıtıyor. Benim mahalledeki kırtasiyeci esnafımın para kazanmasını engelliyorlar. Bu hem kanuna hem ahlaka aykırı” diye konuştu.
RSS