Rakı arzı 2011 yılında 48 milyon litreyi aşarak rekor kırmıştı. Bu tarihten sonra ise gerilemeye başladı. Resmi verilerde bu düşüş yaşanırken evde ve kaçak rakı üretiminde kullanılan etil alkol ve anason yağı satışları patladı. Rakıdaki bu düşüşe karşın 2004-2019 yılları arasında tamamı ithal olan viski pazarı 1.9 milyon litreden 10.2 milyon litreye yükseldi.
2021'in gelişiyle beraber alkollü içkilerden alınan ÖTV'de yüzde 17.07 artışa gidildi. Bu zamla beraber biradaki maktu ÖTV tutarı 2,0442 TL’den 2,3933 TL’ye, rakıdaki ÖTV 279,29 TL’den 326,99 TL’ye çıkartıldı. 70’lik rakıdan alınan ÖTV ve KDV toplamından oluşan vergi 132 TL’ye ulaştı. Sadece son 3 yılda 70'lik rakıdan alınan vergi yüzde 67 yükseldi. Peki yıllar içerisinde sürekli artan vergiler, tüketimi ve devletin içkiden topladığı toplam vergiyi nasıl etkiliyor?
Tarım ve Orman Bakanlığı Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığı'nın yayımladığı verilere göre son yıllarda resmi olarak rakı arzında düşüş yaşanırken, bira arzı yatay seyir izledi. Şarap arzında ise yükseliş yaşandı. 2005 yılında bira pazarı 821.8 milyon litre iken bu rakam 2019'da 884 milyon litre olarak kayıtlara geçti. Şarap arzı söz konusu süreçte 26.8 milyon litreden 74.8 milyon litreye yükselirken, buna karşılık rakı arzı 44.7 milyon litreden 27.8 milyon litreye düştü.
Alkollü içki pazarının tamamına bakıldığında ise 2005 yılında 903.9 milyon litre olan toplam arz, 2019'da 1 milyar 28 milyon litre oldu. Burada dikkat çeken rakıda düşüş yaşanırken, viski arzı 2004-2019 arasında 1.9 milyon litreden 10.2 milyon litreye, votka arzı ise 6.2 milyon litreden 12.8 milyon litreye çıktı.
Yukarıdaki verilerden görüldüğü üzere toplam içki pazarında litre olarak son 10 yılda önemli bir değişim yaşanmadı. Ancak buna karşılık 2010'da devlet içkilerden 3.3 milyar lira vergi geliri elde ederken, bu rakam 2020'de 20.2 milyar liraya ulaştı. 20.2 milyarlık vergi gelirinin toplam vergi hasılatı içindeki payı ise yüzde 2.3’ü aştı. Öte yandan artan vergilere rağmen resmi tüketim düşmesine karşın dolar bazında da devlet vergi gelirini artırdı. Zira 2010’da 3.3 milyar TL 2 milyar dolarlık bir vergi gelirine denk düşerken 2020’deki 20.2 milyar liralık vergi tahsilatı da 2.7 milyar dolar etti.
RSS