“Türkiye, ısrarla AB değer ve standartlarından uzaklaşıyor”

"Türkiye'nin ısrarla Avrupa Birliği (AB) değer ve standartlarından uzaklaştığının" ifade edildiği rapor, 7 ret ve 13 çekimser oya karşı 54 oyla kabul edildi. Rapor, Türkiye'de "temel özgürlükler, demokrasi ve hukukun üstünlüğü konularında hiçbir iyileşme olmadığını" not etti.

Raporda ayrıca "AB ile ilişkili reformlarda net ve önemli bir gelişme kaydedilmeden Avrupa Parlamentosu'nun Türkiye ile üyelik müzakerelerini sürdürmeyi öngöremediğinin" de altı çizildi:

"Parlamenterler, Türkiye'nin AB'ye üyelik amacını tekrar tekrar dile getirmesine rağmen son iki sene içinde üyelik sürecine ilişkin taahhütleri yerine getirme konusunda sürekli yetersiz kaldığı uyarısında bulunuyor."

Yeniden görülen Gezi davasında Osman Kavala ve yedi hak savunucusunun aldığı mahkumiyet ve tutuklama kararlarına da değinen Türkiye raporuna ilişkin AP Dış İlişkiler Komisyonu özetle şöyle dedi:

Raporda Kavala ve AİHM detayı

"Rapor, Türkiye'deki insan hakları durumunun sürekli kötüleştiğine işaret ediyor. Parlamenterler hükümetin sivil toplum ve insan hakları savunucuları, avukatlar ve gazetecilere yönelik aralıksız adli ve idari baskısını üzüntüyle karşılıyor. Parlamenterler, Komisyonu ilgili mali araçlar yoluyla Türkiye'deki demokrasi yanlısı çabalara yeterince kaynak sağlamaya çağırıyor.

"Parlamenterler, Avrupa Parlamentosunun bu aşamada 2018 yılından bu yana bilfiil durmuş vaziyette olan Türkiye ile üyelik müzakerelerine ilişkin tutumunu değiştirmeyi savunamayacağı sonucuna vardı.

 Türkiye, Osman Kavala ve diğerlerinin davasına ilişkin olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) bağlayıcı kararlarına açıkça meydan okuyarak AB'ye üyelik sürecini yeniden başlatmaya yönelik isteğini kasıtlı olarak ortadan kaldırdı.

Ukrayna, Gümrük Birliği

Raporda ayrıca "son dönemde genel olarak AB-Türkiye ilişkilerinde hafif bir iyileşme olduğu" değerlendirmesinde de bulunuldu.

Bu bağlamda "son dönemdeki üst düzey diyaloglara" ve bu yöndeki çağrılara atıfta bulunan rapor, "Fakat bu artan işbirliği maalesef devam eden çatışmalar ile aynı anda gerçekleşti; AB üyesi komşu ülkeler ile ilişkiler zorlayıcı olmaya devam ediyor" değerlendirmesini paylaştı.

Türkiye'nin Rusya-Ukrayna savaşında arabulucu olma konusundaki istekliliğini memnuniyetle karşıladıklarını ifade eden parlamenterler "mevcut zor zamanlarda dış politika ve güvenlik politikası konusunda AB-Türkiye işbirliğinin iyi olmasının hayati önemini" de vurguladı.

"Dünyadaki en geniş mülteci nüfusuna ev sahipliği yapan Türkiye'nin bu alandaki çabalarına takdirini belirten" parlamenterler Avrupa Parlamentosu'nun "gelecekte de bu desteği sürdüreceğini" söyledi.

Son olarak "Komisyonun Gümrük Birliği'nin her iki tarafın da faydasına olacak şekilde güncellenmesi teklifini desteklediklerini" ifade eden parlamenterler, "Türkiye'nin insan hakları ve temel özgürlükler, uluslararası hukuka saygı ve komşuları ile iyi ilişkilere ilişkin demokratik şartları karşılaması halinde Avrupa Parlamentosu'nun Gümrük Birliği'ni modernize edecek nihai anlaşmayı destekleyeceği" uyarısında da bulundu.

"Jeopolitik konular mazeret olamaz"

Rapora ilişkin değerlendirmelerini paylaşan AP Türkiye Daimi Raportörü Nacho Sánchez Amor, özetle şöyle konuştu:

"Bu rapor, AB-Türkiye temaslarında son aylarda yaşanan göreceli iyileşme ile en son Osman Kavala davasında çıkan kararda da görüldüğü üzere temel haklar alanındaki feci durum ve gittikçe daha da kötüleşen hukukun üstünlüğü arasındaki keskin tezatı gösteriyor.

"Türkiye'nin kritik öneme sahip jeopolitik konulardaki konumu ülkedeki otoriterleşme trendini daha da derinleştirmeye mazeret olamaz."

Komisyondaki oylamada kabul edilen Türkiye raporu, ilerleyen süreçte Avrupa Parlamentosu oturumunda oylanacak.